Het logo van Monsatan's manifestatie als gezichtloos bedrijf.
Monsatan (alternatieve spelling: Mon$atan) is een fictieve vijandelijke godheid in de anti-GMO-geloofsovertuiging, waarin men gelooft dat GMO-voeding schadelijk is voor de gezondheid en die de mensheid opzettelijk wil vergiftigen. Monsatan wordt veelal niet in een menselijke gedaante uitgebeeld, maar eerder beschouwd in zijn manifestatie als een machtig en boosaardig bedrijf dat invloed uitoefent op alle wetenschappers en regeringen ter wereld. Kortom, alle (on)denkbare ziektes die mens, dier en natuur plagen zijn vanzelfsprekend het werk van deze nemesis, en het einde van de wereld is dan ook nabij.
Inwerkelijkheid is de term "Monsatan" een samentrekking van de woorden "Monsanto" en "Satan". De benaming wordt gretig gebruikt door anti-GMO-activisten die daadwerkelijk geloven dat genetisch gewijzigde gewassen gevaarlijk zijn voor gezondheid en milieu, en dit ondanks duizenden wetenschappelijke bewijzen van het tegendeel. Aangezien hun anti-GMO-standpunten dus op geen enkele manier wetenschappelijk kunnen worden onderbouwd en bijgevolg uitsluitend ideologisch zijn, dienen de activisten terug te grijpen op emotionele argumenten om zo anderen van hun geloof te overtuigen. Angst is hierbij wellicht de meest gebruikte emotie, en activisten trachten aldus een angstbeeld te scheppen waarbij een wereldwijde catastrofe imminent is tenzij we actie ondernemen tegen Monsanto, vaak onder de noemer van March Against Monsanto.
De term "Monsatan" is hierbij een ideale naam om één specifiek bedrijf te demoniseren. Activisten die gebruik maken van deze term verliezen dan ook meteen alle geloofwaardigheid: je weet onmiddellijk dat je te doen hebt met iemand die totaal geen interesse heeft in de feiten, laat staan in de wetenschap achter deze feiten, en enkel de publieke opinie wil beïnvloeden door mensen wil ophitsen tegen een specifiek bedrijf. Wat dit bedrijf precies wel en niet fout doet, is daarbij van ondergeschikt belang: je hoeft niet te weten wat Monsanto is om ertegen te zijn en lastercampagnes over het bedrijf te verspreiden. Zulke mensen vinden gelijkdenkenden vooral bij radicale organisaties zoals Greenpeace, politieke partijen zoals Groen, en op andere complottheorieënwebsites.
Voor anti-GMO-activisten, en voor complotdenkers in het algemeen, neemt Monsanto de rol in van de christelijke Satan: een gezichtloos bedrijf dat verantwoordelijk wordt gesteld voor alle kwaad in de wereld. Het geloof in een kwaadaardig bedrijf dat zich bemoeit op alle vlakken van de wetenschap en politiek, wordt geregeld gebruik als een soort noodluik, oftewel een variant van de drogreden "shill gambit" die ook wel "Argumentum ad Monsantium" wordt genoemd. Deze drogreden, ook "beroep op Monsanto" genoemd (Engels: Appeal to Monsanto), wijst op het argument dat iemand die anti-GMO-activisten tegenspreekt vanzelfsprekend fout is en werd omgekocht door Monsanto om dit te zeggen. Na de overname van Monsanto door Bayer in 2018, werd er op ludieke wijze gespeculeerd over een nieuwe naam voor de nemesis, zoals BeëlzeBayer[1].